Την επιβολή φόρου ιδιοκατοίκησης συστήνει στην Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την τριμηνιαία έκθεσή της,
ενώ οι αναλυτές της ΕΕ θεωρούν ότι παρά τη βαριά φορολόγηση στη χώρα μας, υπάρχουν ακόμα περιθώρια για να αυξηθούν οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης που επιβάλλονται σε καύσιμα, τσιγάρα και ποτά.
Στην έκθεση για τις οικονομίες των χωρών-μελών της ευρωζώνης υπογραμμίζεται το γεγονός ότι στην Ελλάδα, όπως και σε άλλα κράτη-μέλη, δεν υπάρχει φόρος στο τεκμαρτό ενοίκιο, δηλαδή δεν υπάρχει φόρος ιδιοκατοίκησης. Τονίζεται μάλιστα ότι τα φορολογικά έσοδα που εισπράττει το Δημόσιο από τους φόρους στις μεταβιβάσεις ακινήτων είναι χαμηλά, συγκριτικά με τον μέσο όρο της ευρωζώνης.
Την ώρα δηλαδή που εξελίσσεται η δημόσια διαβούλευση για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο και με πιθανή τη συγκέντρωση των φόρων που επιβάλλονται στις μεταβιβάσεις ακινήτων σε ένα νέο φόρο επί της υπεραξίας, η ΕΕ ζητά ουσιαστικά την επαναφορά του φόρου ιδιοκατοίκησης που καταργήθηκε το 1999.
Υπενθυμίζεται ότι ο φόρος ιδιοκατοίκησης αφορούσε τον προσδιορισμό ενός τεκμαρτού εισοδήματος βάσει του ακίνητου. Συγκεκριμένα για τους ιδιοκτήτες ακίνητων πάνω από 150 τετραγωνικά μέτρα προσδιοριζόταν συμπληρωματικό εισόδημα έως εξής: από την τιμή ζώνης της περιοχής, το ακριβές εμβαδόν του ακινήτου και των βοηθητικών χώρων, τον συντελεστή παλαιότητας και τον ειδικό συντελεστή προσδιορισμού ακαθάριστου εισοδήματος, ενώ ο συντελεστής τεκμαρτού εισοδήματος ήταν 3,5%.
Το αν θα επιστρέψει ο συγκεκριμένος φόρος είναι μια απόφαση που θα κληθεί να λάβει η επόμενη κυβέρνηση ενόψει της φορολογικής μεταρρύθμισης.
Στην έκθεση της ΕΕ τονίζεται επίσης ότι υπάρχει ακόμα περιθώριο για περαιτέρω αύξηση φόρων κατανάλωσης σε Ελλάδα, Σλοβακία, Πορτογαλία και Κύπρο. Αν και η αναλογία των φόρων αυτών σε σχέση με το συνολικό βάρος των φορολογούμενων κρίνεται υψηλή, οι αναλυτές της Κομισιόν θεωρούν ότι το πραγματικό βάρος από τους ειδικούς φόρους που μεταφέρεται στην κατανάλωση είναι σχετικά μικρό.
Σε ένα γενικότερο επίπεδο η ΕΕ κρίνει ότι η αύξηση των φόρων στην Ελλάδα, ως ποσοστό του ΑΕΠ, την περίοδο 2009-2011, είναι μέτρια σε σχέση με το μέγεθος της δημοσιονομικής προσαρμογής που πρέπει να γίνει στη χώρα μας.
Το 2011 τα φορολογικά έσοδα αποτελούσαν το 32,5% του ΑΕΠ όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος της ευρωζώνης φτάνει στο 39,5%. Σημειώνεται μάλιστα ότι την περίοδο 2009-2011 η αύξηση των φορολογικών εσόδων στην Ελλάδα ήταν μόνο 2,1%. Η έκθεση εκτιμά ότι για να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος που μας έχει επιβάλει η τρόικα θα απαιτηθεί διεύρυνση της φορολογικής βάσης και αύξηση των φορολογικών συντελεστών ενώ εντοπίζονται και σοβαρά προβλήματα τόσο στον εισπρακτικό μηχανισμό όσο και στη φορολογική διοίκηση. Οι μετρήσεις δείχνουν ότι η Ελλάδα οριακά αποφεύγει τη νέα αύξηση φόρων στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής. Και οι αναλυτές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να προτιμηθεί το κόψιμο φοροαπαλλαγών, η αποτελεσματικότερη συλλογή του ΦΠΑ και η ενίσχυση της φορολογικής διοίκησης, αντί νέας αύξηση των φορολογικών συντελεστών.