NEWSTRAP.GR

Γράφει η Έρρικα Ρούσσου

Ψάχνοντας τη γυναικεία της μορφή, η Ελλάδα συνάντησε ένα γκρίζο βιβλίο, που το φώναζαν, "λεξικό". Ο όγκος του τη σπρώχνει να πάει κοντά του. Να ρωτήσει τη γνώμη του. Μόλις άκουσε το όνομα της όμως εκείνο αμέσως άνοιξε σε μια σελίδα. Ο τίτλος της; Μελίνα Μερκούρη.

"Μ' είκοσι φθινόπωρα και άνοιξη καμία
απ' την Υπάτη το 'σκασα και πήγα στη Λαμία.
Ήμουν μικρούλα κι άπραγη και δροσερή κι ωραία
πως το 'παθα μανούλα μου κι αγάπησα εκδορέα.
Το γαρ πολύ του έρωτος γεννά παραφροσύνη
γι' αυτό και ο Αλή Πασάς έπνιξε τη Φροσύνη."

Δεκαοχτώ φθινόπωρα πέρασαν, για την ακρίβεια, από το θάνατο της Μελίνας. Της Μαρίας-Αμαλίας που γεννήθηκε για να ενώσει την Ευρώπη με ένα σκοινί. Τον ελληνικό πολιτισμό.

Ερωτεύθηκε το θέατρο. Εκείνο όμως την αγάπησε. Με "τον πόθο" της "λεωφορείο", θα καθιερωθεί ως Μπλανς.

Στην επόμενη "στάση", όμως, θα συναντήσει τον κινηματογράφο. Με το "Ποτέ την Κυριακή" θα κερδίσει υποψηφιότητα για το πολυπόθητο χρυσό αγαλματάκι. Θα αποκτήσει το βραβείο του πρώτου γυναικείου ρόλου του Φεστιβάλ των Καννών.
Κινηματογράφος και θέατρο να τη διεκδικήσουν. Από τη "Στέλλα" στη "Στέλλα με τα κόκκινα γάντια", η Μελίνα θα ταυτιστεί με ένα ρόλο που θα γίνει ιδέα.

Μέρα με τη μέρα η Μελίνα κατεβαίνει σε νέες "στάσεις". Θα ερμηνεύσει. Η φωνή της θα αποδώσει Μάνο Χατζηδάκι, Μίκη Θεοδωράκη, Μπέρτολτ Μπρεχτ. Θα δημιουργήσει. Θα γράψει.

Με σημείο αναφοράς την Ελλάδα, οι σταθμοί της θα αλλάξουν. Γαλλία. Νέα Υόρκη. Διακρίσεις, αναγνώριση. Κι όμως, κάτι έλειπε. Κάτι δεν άντεχε. Η δικτατορία θα γίνει στόχος της. Με μανία θα την πολεμήσει. Θα χάσει την ελληνική της υπηκοότητα, όμως "Γεννήθηκε Ελληνίδα". Ήταν πλέον εμφανές. Η στάση που θα αγαπήσει η Μελίνα ήταν η πολιτική.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου και το Παννελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα μπαίνουν στο μυαλό της. Ο πολιτισμός της Μελίνας θα αποκτήσει σάρκα και οστά. Θα διεξάγει εκστρατεία για την επιστροφή των κλεμμένων μαρμάρων της Ακρόπολης από το λόρδο Ελγίν. Θα δημιουργήσει το θεσμό των δημοτικών περιφερειακών θεάτρων (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.). Θα ασχοληθεί με την εισαγωγή του πολιτισμού και της θεατρικής αγωγής στα σχολεία.

Ο καρκίνος θα πολεμήσει το σώμα αλλά όχι και τις ιδέες της. Μετά θάνατον θα τιμηθεί στις απονομές βραβείων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη» ανακοινώθηκε το 2010 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον πρόεδρό της τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο. Βραβείο "Μελίνα Μερκούρη" για τους ηθοποιούς δεν μπορούσε να μην υπάρχει όμως και στην Ελλάδα από το 2007 και δίνεται μαζί με το βραβείο "Δημήτρης Χορν", σε νέους και νέες Έλληνες και Ελληνίδες ηθοποιούς, αντίστοιχα.

Η Μπλανς που πολέμησε τη χούντα, σήμερα τιμάται μέσα σε μια αντίστοιχη. Σε μια δικτατορία που συνέβαλλε το ίδιο το κόμμα που υποστήριξε. Το κόμμα στο οποίο χάρισε πολλές δόξες όντας Υπουργός του.

Η Στέλλα που εξύψωσε τον ελληνικό πολιτισμό στο εξωτερικό, σήμερα αναβιώνει μέσα στις στάχτες του.

Η Μελίνα που απέδωσε το σεβασμό των ξένων απέναντι στην Ελλάδα. Μια Ελλάδα που σήμερα αιτείται οικειοθελώς, την υποδούλωσή της.